Pytania i odpowiedzi

Każdej osobie chcącej nabyć obligacje zakładany jest tak zwany rachunek rejestrowy czyli rejestr, na którym zapisywane są stany posiadania obligacji skarbowych oraz operacje związane z tymi papierami wartościowymi i rozliczeniami finansowymi. Rachunek rejestrowy zakładany i prowadzony jest bezpłatnie i nie jest tożsamy z rachunkiem papierów wartościowych.

Obsługa obligacji jest odmiejscowiona. Oznacza to, że gotówkę można odebrać w dowolnym Punkcie Sprzedaży Obligacji. Środki pieniężne można odbierać począwszy od dnia wypłaty odsetek lub wykupu. Należy jednak pamiętać, że po wskazanym w liście emisyjnym dniu wypłaty odsetek lub wykupu nie są one już oprocentowane. W przypadku, gdy Klient wskazał rachunek bankowy do realizacji świadczeń pieniężnych z obligacji, wypłata środków pieniężnych w tytułu wykupu i wypłaty odsetek następuje przelewem na ten właśnie rachunek bankowy. To duże ułatwienie dla nabywców obligacji, którzy nie muszą pamiętać o terminach zapadalności zakupionych papierów.

Zamiana to możliwość przedłużenia oszczędzania, polegająca na tym, że za pieniądze z wykupywanych (starych) obligacji lub ich części, można kupić dowolne obligacje dostępne w nowej ofercie.

Przykład:

Środki uzyskane z wykupu starej obligacji np. 1 sztuki dwuletniej obligacji DOS0515 wynoszą 100 zł (cena zakupu) + 4,93 zł (6,09 zł - odsetki przed opodatkowaniem) czyli 104,93 zł. Tę kwotę można przeznaczyć na zakup nowej obligacji np. DOS0517. Cena zakupu w zamianie jest niższa i wynosi 99,90 zł (za obligację o wartości 100 zł). Różnica pomiędzy środkami ze starej obligacji a ceną zamiany na nowe obligacje czyli 5,03 zł (104,93 zł - 99,90 zł) wpływa na konto nabywcy lub pozostaje do odebrania na rachunku rejestrowym.

Jak?

Składając tzw. dyspozycję zamiany na obligacje nowej emisji.

Kiedy?

Zamiana obligacji odbywa się zgodnie z zasadą - data wykupu starych obligacji stanowi datę zakupu nowych obligacji.

Przykład:
Obligacje dwuletnie DOS0515, kupione 15 maja 2013 r., z datą wykupu 15 maja 2015 r.(2 lata od dnia zakupu), można zamienić na nowe obligacje oferowane w maju 2015 r. np. na DOS0517. Oznacza to, że nabycie nowych obligacji nastąpi 15 maja 2015 r., czyli z datą wykupu starych.

Zamiana rozpoczyna się czwartego dnia roboczego, poprzedzającego pierwszy dzień miesiąca wykupu danej obligacji, a kończy się trzeciego dnia roboczego poprzedzającego dzień wykupu posiadanych obligacji. Przykład:
Termin wykupu obligacji DOS0515 zakupionych 15 maja 2013 r. przypada 15 maja 2015 r. Można złożyć dyspozycję zamiany najwcześniej 27 kwietnia 2015 r., a najpóźniej 12 maja 2015 r.. Nowe obligacje zostaną zapisane na rachunku rejestrowym 15 maja 2015 r.

Gdzie?

• w oddziałach PKO Banku Polskiego w całym kraju, Znajdź Punkt Sprzedaży Obligacji
• w Punktach Obsługi Klientów Domu Maklerskiego PKO BP, Znajdź Punkt Sprzedaży Obligacji
• za pośrednictwem internetu pod adresem: www.zakup.obligacjeskarbowe.pl,
• za pośrednictwem konta Inteligo pod adresem: www.inteligo.pl,
• za pośrednictwem telefonu pod numerami: 801 310 210 (opłata zgodna z taryfą operatora) lub (+48) 81 535 66 55.

Korzyści z zamiany:

• Dodatkowy zysk – cena zamiany jest niższa od ceny sprzedaży: np. 99,90 zł zamiast 100 zł (czyli dodatkowy zysk wynosi 0,10 zł za każdą nabytą obligację).
• Brak opłat i prowizji.
• Systematyczne oszczędzanie – data wykupu starych obligacji stanowi datę zakupu nowych obligacji.
• Wygoda – dyspozycję można złożyć w dowolnym Punkcie Sprzedaży Obligacji, w serwisie Inteligo, przez internet i telefon.

Obligacje oszczędnościowe (2-, 3-, 4 i 10-letnie) można sprzedać przed terminem wykupu korzystając z opcji przedterminowego wykupu. W przypadku skorzystania z tej możliwości, wartość narosłych odsetek zostanie pomniejszona o opłatę, której wysokość określona jest w liście emisyjnym danej obligacji. Od kwietnia 2015 r. wynosi ona 70 gr za każdą sztukę obligacji 2-letniej (DOS), 3-letniej (TOZ) i 4-letniej (COI) oraz 2 zł za każdą obligację 10-letnią (EDO).

Jak?

Składając tzw. dyspozycję przedterminowego wykupu.

Kiedy?

Pieniądze można wycofać (przedterminowo wykupić obligacje) po upływie siedmiu dni kalendarzowych od dnia zakupu obligacji i nie później niż jeden miesiąc przed dniem ich wykupu.

W przypadku skorzystania z tej możliwości:

• wypłata następuje po upływie pięciu dni roboczych po dniu złożenia dyspozycji,
• odsetki naliczane są do piątego dnia roboczego po dniu złożenia dyspozycji.

Gdzie?

• w oddziałach PKO Banku Polskiego w całym kraju, Znajdź Punkt Sprzedaży Obligacji
• w Punktach Obsługi Klientów Domu Maklerskiego PKO BP, Znajdź Punkt Sprzedaży Obligacji
• za pośrednictwem internetu pod adresem: www.zakup.obligacjeskarbowe.pl,
• za pośrednictwem konta Inteligo pod adresem: www.inteligo.pl,
• za pośrednictwem telefonu pod numerami: 801 310 210 (opłata zgodna z taryfą operatora) lub (+48) 81 535 66 55.

Przykład:

Jan Kowalski 10.05.2015 r. kupił 1 sztukę obligacji DOS0517 (oprocentowanie wynosi 2,00%), za którą zapłacił 100 zł. 9.06.2016 r. postanawia zakończyć oszczędzanie i składa dyspozycję przedterminowego wykupu. 17.06.2016 r. (po pięciu dniach roboczych po dniu złożenia dyspozycji) otrzymuje: 101,22 zł = 100 zł + 2,21 zł (odsetki narosłe na 16.06.2016 r.) – 0,70 zł (wysokość opłaty za przedterminowy wykup obligacji DOS0517) – 0,29  zł (wartość podatku od kwoty 1,51 zł = 2,21 zł - 0,70 zł).

Ponadto, obligacje można zbyć na podstawie umowy sprzedaży lub darowizny.

Klient przerywający oszczędzanie nie traci narosłych odsetek. W przypadku złożenia dyspozycji przedterminowego wykupu – oprocentowanie obligacji naliczane jest do dnia postawienia środków do dyspozycji klienta. Wartość odsetek jest pomniejszona o opłatę wskazaną w liście emisyjnym. Od kwietnia 2015 r. wynosi ona 70 gr za każdą sztukę obligacji 2-letniej (DOS), 3-letniej (TOZ) i 4-letniej (COI) oraz 2 zł za każdą obligację 10-letnią (EDO).

Dyspozycję przedterminowego wykupu obligacji oszczędnościowych (2-, 3-,4 i 10-letnich) można złożyć:

• w oddziałach PKO Banku Polskiego w całym kraju, Znajdź Punkt Sprzedaży Obligacji
• w Punktach Obsługi Klientów Domu Maklerskiego PKO BP, Znajdź Punkt Sprzedaży Obligacji
• za pośrednictwem internetu pod adresem: www.zakup.obligacjeskarbowe.pl,
• za pośrednictwem konta Inteligo pod adresem: www.inteligo.pl,
• za pośrednictwem telefonu pod numerami: 801 310 210 (opłata zgodna z taryfą operatora) lub (+48) 81 535 66 55 (w przypadku posiadania aktywnego dostępu).

Kwota dyskonta to dodatkowy zysk dla posiadacza obligacji wynikający z tego, że cena emisyjna (sprzedaży) obligacji może zostać określona przez Ministra Finansów poniżej wartości nominalnej. Różnica pomiędzy wartością nominalną a ceną emisyjną określana jest mianem dyskonta. Z dyskontem sprzedawane są obligacje oferowane w drodze zamiany (99,90 zł za obligacje o wartości 100 zł – dyskonto wynosi wówczas 0,1 zł).

W tej sytuacji należy zgłosić w banku utracony dowód osobisty do bazy dokumentów zastrzeżonych. Uniemożliwi to osobie nieuprawionej, która zgłosi się z utraconym przez Pana dokumentem, wykonanie jakichkolwiek operacji związanych z posiadanymi przez Pana obligacjami.

Można również w tej sytuacji, udać się do dowolnego Punktu Sprzedaży Obligacji i złożyć dyspozycję ustanawiania blokady całego rachunku rejestrowego, na którym zapisane są posiadane obligacje.

Wydawana dyspozycja blokady rachunku rejestrowego dotyczyć będzie wszystkich obligacji oraz środków pieniężnych, które znajdują się i ewentualnie znajdą się na rachunku rejestrowym, aż do momentu odwołania blokady. Ustanowienie blokady jest dokonywane odpłatnie, zgodnie z Taryfą prowizji i opłat Domu Maklerskiego PKO BP SA. Ustanowiona blokada odwoływana jest na wniosek Klienta - bezpłatnie.

Tak. Z dyskontem sprzedawane są obligacje oferowane w drodze zamiany (99,90 zł za obligacje o wartości 100 zł – dyskonto wynosi wówczas 0,1 zł). Jeżeli Emitent określi cenę emisyjną poniżej wartości nominalnej w ramach regularnej sprzedaży – to oferowanie takich obligacji odbywa się również z dyskontem.

Podstawową cechą obligacji skarbowych jest bezpieczeństwo. Dłużnikiem jest Skarb Państwa, który gwarantuje wypłatę należnych świadczeń całym swoim majątkiem. Oznacza to, że właścicielom obligacji skarbowych nie grozi utrata ani zainwestowanych pieniędzy, ani należnych odsetek.

Obligacje oszczędnościowe w odróżnieniu od rynkowych są sprzedawane każdego dnia po stałej cenie równej wartości nominalnej tj. 100 zł. Obligacje oszczędnościowe nie są notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych. Klient może zakończyć oszczędzanie, składając dyspozycję przedterminowego wykupu lub sprzedać je innej osobie fizycznej. Do obligacji oszczędnościowych zaliczamy obligacje 2-, 3-, 4- oraz 10-letnie. Obligacje oszczędnościowe mogą nabywać osoby fizyczne będące rezydentami i nierezydentami, stowarzyszenia, inne organizacje społeczne i zawodowe oraz fundacje wpisane do rejestru sądowego.

Obcokrajowiec - osoba fizyczna, czyli nierezydent może nabywać obligacje oszczędnościowe, wyłącznie w Punkcie Sprzedaży Obligacji: w oddziałach PKO Banku Polskiego w całym kraju lub w Punktach Obsługi Klientów Domu Maklerskiego PKO BP. Znajdź Punkt Sprzedaży Obligacji

Nie ma możliwości zagubienia obligacji skarbowych, ani też nie można obligacji ukraść. Wszystkie kupione obligacje znajdują się w specjalnym rejestrze – Rejestrze Nabywców Obligacji, a klient posiada wyłącznie dokument potwierdzający zawarcie transakcji, jakim jest potwierdzenie zakupu. Potwierdzenie zakupu nie jest papierem wartościowym. Jego zagubienie lub kradzież nie wiąże się z utratą zakupionych obligacji. Przyjęta forma sprzedaży, polegająca na zapisywaniu danych nabywców obligacji w Rejestrze Nabywców Obligacji, zabezpiecza właściciela przed kradzieżą obligacji.

Ponieważ obligacje nie mają formy dokumentu (materialnej) nie można ich zgubić. Zagubienie potwierdzenia zakupu nie skutkuje utratą obligacji. Dane posiadacza obligacji oraz zawartej transakcji są zapisane w Rejestrze Nabywców Obligacji. Jeżeli klientowi zależy na posiadaniu potwierdzenia, może udać się z dowodem osobistym do najbliższego Punktu Sprzedaży Obligacji, gdzie zostanie wystawione nowe potwierdzenie. Osoby posiadające dostęp do internetowego kanału sprzedaży, mają możliwość na bieżąco sprawdzać swój stan posiadania.

Sprzedaż obligacji na podstawie umowy cywilno-prawnej jest możliwa, ale należy przyjść wraz z kupującym (nowym nabywcą obligacji) do Punktu Sprzedaży Obligacji i przedstawić umowę. Dokumenty te są niezbędne do dokonania odpowiednich zmian w Rejestrze obligacji oraz wydania kupującemu nowego potwierdzenia. Umowa sprzedaży nie musi, ale może być sporządzona w formie aktu notarialnego lub potwierdzona notarialnie - wtedy wystarczy, że do placówki zgłosi się sam kupujący. Z tytułu zawarcia umowy nie jest pobierana opłata skarbowa.

Opodatkowaniu 19-proc. zryczałtowanym podatkiem dochodowym od zysków kapitałowych podlegają tylko odsetki od papierów wartościowych. W przypadku, gdy obligacje były zakupione z dyskontem (np. w drodze zamiany) - opodatkowaniu 19-proc. podatkiem podlega również wartość dyskonta.  W przypadku obligacji premiowych, premie przyznane wylosowanym obligacjom nie będą podlegać podatkowi od gier hazardowych, a jedynie podatkowi dochodowemu na zasadach analogicznych jak odsetki od obligacji.

Zasady opodatkowania dochodów otrzymywanych z tytułu posiadania obligacji Skarbu Państwa przez osoby fizyczne uregulowane zostały ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.).

Dochodów z tytułu odsetek premii (w przypadku obligacji premiowych) i dyskonta od obligacji, osoby fizyczne nie wykazują w deklaracji rocznej PIT. Płatnikiem odpowiedzialnym za pobranie i odprowadzenie podatku jest DM PKO Banku Polskiego.

Tak. Czynności prawne dotyczące obligacji mogą być dokonywane przez właściwie umocowanego pełnomocnika. Aby ustanowić pełnomocnika należy złożyć pełnomocnictwo w dowolnym Punkcie Sprzedaży Obligacji.

Pełnomocnictwo powinno zawierać następujące dane osobowe: imię, nazwisko, adres i numer dowodu osobistego albo paszportu oraz numer ewidencyjny (PESEL) mocodawcy i pełnomocnika. Jeśli pełnomocnikiem jest osoba prawna, pełnomocnictwo powinno zawierać: nazwę, siedzibę i numer REGON pełnomocnika, ewentualnie numer z rejestru sądowego oraz aktualny odpis z właściwego rejestru sądowego.

Pełnomocnictwo musi mieć formę pisemną i może być sporządzone w formie notarialnej bądź z podpisem potwierdzonym notarialnie albo przez pracownika Punktu Sprzedaży Obligacji. Ze względów bezpieczeństwa wskazane jest, aby w treści pełnomocnictwa jednoznacznie określić czynności, do których mocodawca upoważnia pełnomocnika.

Pełnomocnik może realizować czynności - zgodne z zakresem pełnomocnictwa - w dowolnym Punkcie Sprzedaż Obligacji. Obsługa pełnomocnictw jest odmiejscowiona.

Tak. Obsługa za pośrednictwem pełnomocnika jest możliwa w dowolnym Punkcie Sprzedaży Obligacji, nie ma znaczenia w której placówce została wprowadzona dyspozycja ustanowienia pełnomocnictwa.

Należy też pamiętać, że pełnomocnik nie może w imieniu mocodawcy dokonywać zakupu i obsługi obligacji za pośrednictwem telefonu i internetu.

Prawdą jest, że obligacje skarbowe są papierami wartościowymi na okaziciela.

Ponieważ obligacje nie mają formy dokumentu, nabywcy obligacji otrzymują pisemne potwierdzenie zakupu zaświadczające w szczególności posiadanie określonej liczby obligacji, cenę sprzedaży jednej obligacji oraz łączną kwotę nabycia. W tym potwierdzeniu muszą zostać wskazane dane Klienta – posiadacza obligacji. Dzięki przyjęciu powyższego rozwiązania, obrót obligacjami jest dużo bardziej bezpieczny. Nie ma ryzyka kradzieży ani zagubienia dokumentu obligacji.

Jeśli syn jest małoletni to może Pan dokonać zakupu na rzecz dziecka (o ile nie jest Pan pozbawiony władzy rodzicielskiej). Jeśli syn jest pełnoletni, zakupu może dokonać samodzielnie.

Jeżeli wnuczek jest osobą małoletnią, zakupu na jego rzecz, może dokonać rodzic (o ile nie jest pozbawiony władzy rodzicielskiej), opiekun ustanowiony przez sąd opiekuńczy, w przypadku gdy małoletni nie pozostaje pod władzą rodzicielską, kurator wyznaczony przez sąd opiekuńczy.

W świetle powyższego dziadkowie mogą dokonać zakupu na rzecz wnuka tylko wówczas, gdy są opiekunami ustawowymi wnuka. W przypadku gdy dziadkowie są posiadaczami obligacji, mogą dokonać darowizny na rzecz wnuka.

Zgodnie z Kodeksem cywilnym w przypadku osoby małoletniej poniżej 13 roku życia, osoba taka nie może wykonywać czynności właściwych dla obligacji Skarbu Państwa. Wszystkie czynności w imieniu osoby nie posiadającej zdolności do czynności prawnych wykonywane są przez jej przedstawiciela ustawowego. Natomiast osoby małoletnie, które ukończyły 13. rok życia posiadają ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Osoba taka może wykonywać czynności właściwe dla obligacji Skarbu Państwa za zgodą przedstawiciela ustawowego, bądź czynności te dokonywane są bezpośrednio przez przedstawiciela ustawowego. Zgoda przedstawiciela ustawowego może być wyrażona bądź w treści samego dokumentu, którego dotyczy dyspozycja, bądź w formie załączonego oddzielnego dokumentu.

Przedstawicielami ustawowymi osoby małoletniej są każdy z rodziców, o ile nie jest pozbawiony władzy rodzicielskiej lub opiekun ustanowiony przez sąd opiekuńczy, w przypadku, gdy małoletni nie pozostaje pod władzą rodzicielską.

Polskie prawo nie zapewnia rodzicom pełnej samodzielności przy sprawowaniu zarządu majątkiem małoletniego dziecka. Do czynności przysparzających określonych wartości do majątku małoletniego nie jest potrzebne zezwolenie sądu opiekuńczego. Do czynności takich należą: zakup obligacji z majątku opiekuna, wykup i wypłata odsetek od obligacji. Natomiast zakup obligacji za środki pochodzące z majątku małoletniego, zbycie obligacji przed terminem wykupu oraz przedłożenie ich do przedterminowego wykupu należy traktować jako czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu. Wymagają one zezwolenia sądu opiekuńczego.

Przy nabyciu obligacji przez osobę małoletnią wymagane są dane analogiczne, jak w przypadku osoby pełnoletniej, przy czym jeśli osoba małoletnia nie posiada tymczasowego dowodu osobistego, można dokonać jej identyfikacji na podstawie paszportu, legitymacji szkolnej lub innego dokumentu.

Przy zakupie obligacji wymagany jest: dowód osobisty (w przypadku rezydentów); paszport (w przypadku nierezydentów).

Nawet będąc za granicą można dokonywać zakupu obligacji. Nabywca może dokonywać zakupu, za pośrednictwem systemów teleinformatycznych, tj. internetu lub telefonu, bądź przez pełnomocnika. Przed wyjazdem należy zgłosić się do dowolnego Punktu Sprzedaży Obligacji i złożyć dyspozycję uaktywnienia dostępu za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub udzielić pełnomocnictwa.

Nie można złożyć pełnomocnictwa do dysponowania obligacjami na wypadek śmierci. Obligacje skarbowe podlegają jednak dziedziczeniu (na zasadach określonych w przepisach prawa spadkowego).

Zakup obligacji nie wiąże się z ponoszeniem jakichkolwiek opłat. W przypadku płatności za obligacje przelewem, bank z którego przelewane są środki na zakup obligacji może pobrać opłatę za realizację przelewu.

Dokonując zakupu obligacji, klient nie wypełnia żadnych formularzy. Składaną przez Klienta dyspozycję zakupu, pracownik Punktu Sprzedaży Obligacji wprowadza do systemu i drukuje wszelkie niezbędne dokumenty. Klient składa tylko podpis.

W przypadku zakupu obligacji przez internet klient wypełnia formularz znajdujący się na stronie www.zakup.obligacjeskarbowe.pl